Nowa lista inwazyjnych gatunków obcych roślin i zwierząt! Wśród nich jelenie i bobry

W piątek opublikowano projekt rządowego rozporządzenia ws. listy inwazyjnych gatunków obcych (IGO) stwarzających zagrożenie dla Unii i listy inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Polski, działań zaradczych oraz środków mających na celu przywrócenie naturalnego stanu ekosystemów.

LISTA IGO - ile gatunków?

Projekt zawiera listę 88 gatunków IGO stwarzających zagrożenie dla UE (są to gatunki wymienione w rozporządzeniu wykonawczym KE), a także listę 19 gatunków IGO stwarzających zagrożenie dla Polski. Polska lista zawiera gatunki wymienione w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym.

"W obydwu listach zostały wyszczególnione gatunki podlegające szybkiej eliminacji oraz gatunki rozprzestrzenione na szeroką skalę. Do gatunków podlegających szybkiej eliminacji zaliczono gatunki: niewystępujące w Polsce, występujące jedynie w uprawach i w hodowlach oraz występujące w środowisku przyrodniczym, ale tylko w populacjach izolowanych (tj. na wczesnym etapie inwazji). Za gatunki rozprzestrzenione na szeroką skalę uznano gatunki występujące w środowisku przyrodniczym o ograniczonym, ale znaczącym zasięgu występowania oraz o najszerszym zasięgu występowania" - wyjaśniono w uzasadnieniu projektu.

Projekt dla wszystkich gatunków określa także rodzaje działań zaradczych, które mogą być podejmowane, oraz środki mające na celu przywrócenie naturalnego stanu ekosystemów, które zostały zdegradowane, uszkodzone lub zniszczone przez te gatunki.

"Wymienione w projekcie rozporządzenia działania zaradcze będą służyły kontroli, eliminacji lub izolacji IGO. Wybór działania zaradczego, jak i jego celu (kontrola, eliminacja lub izolacja), który będzie najbardziej odpowiedni dla IGO w danych uwarunkowaniach (np. w zależności od wielkości populacji IGO, sposobu rozmnażania i rozprzestrzeniania się IGO, ukształtowania terenu, terminu zwalczania), należy do podmiotu przeprowadzającego działanie. Przy stosowaniu działania zaradczego należy mieć na uwadze także inne obowiązujące przepisy, w tym na obszarach chronionych, w zakresie prawa ochrony zwierząt czy stosowania środków ochrony roślin" - dodano.

Jak przypominano, zgodnie z ustawą o gatunkach obcych, działania zaradcze przeprowadza się w sposób odpowiedni i w zakresie odpowiednim do charakteru, zasięgu i rozmiaru negatywnego oddziaływania IGO na gatunki niedocelowe lub siedliska przyrodnicze, usługi ekosystemowe, zdrowie ludzi lub gospodarkę. Kiedy gatunkami docelowymi są zwierzęta, prowadzone działania zaradcze, powinny być tak prowadzone, aby oszczędzić im bólu czy cierpienia.

Odnośnie zwierząt działania zaradcze podzielone są na dwa rodzaje. Pierwszym są środki mechaniczne lub fizyczne (odłów ręczny lub przy użyciu narzędzi, w szczególności czerpaków, pułapek żywołownych lub sieci stawnych, niszczenie jaj lub form rozwojowych, elektropołowy, odstrzały z broni palnej, odgradzanie lub przetrzymywanie w azylach dla zwierząt lub w innych obiektach izolowanych); drugim - środki chemiczne.

Projekt przewiduje też działania, jakie należy podjąć w przypadku roślin wpisanych na listę inwazyjnych gatunków obcych.

Polska lista gatunków inwazyjnych - jakie zwierzęta i rośliny się na niej znalazły?

Na polskiej liście inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie znalazły się:

GADY:

• żółw jaszczurowaty,
• żółw malowany,
• żółw ostrogrzbiety;

RYBY:

• pirapitinga,
• sumik karłowaty

PTAKI:

• bernikla kanadyjska;

SSAKI:

• bizon,
• bóbr kanadyjski,
• jeleń sika,
• jeleń wirginijski,
• wapiti;

ROŚLINA:

• azolla drobna,
• kolcolist zachodni,
• kolczurka klapowana,
• niecierpek pomarańczowy,
• rdestowiec czeski,
• rdestowiec japoński,
• rdestowiec sachaliński;

MAŁŻE:

• corbicula fluminea.