Ekonomiczny Nobel za „eksperymenty naturalne” i metodę interpretacji wyników

Zgodnie z werdyktem, połowa nagrody przypadła Cardowi, a druga połowa Angristowi i Imbensowi. Cała trójka pracuje w USA. Imbens jest profesorem Uniwersytetu Stanforda w Kalifornii, Angrist wykładowcą MIT, a Card - profesorem Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley.

Jak podkreśliła Akademia, klasyczne podejście z użyciem eksperymentów losowych nie nadaje się do modelowania szeregu zjawisk społecznych. Laureaci znaleźli jednak metody. Okazało się, że eksperymenty naturalne - czyli sytuacje, które zdarzają się w rzeczywistym życiu - przypominają te modelowe, przeprowadzane w sposób losowy.

W latach 90. Card wykorzystał eksperyment naturalny najpierw do badania efektów poziomu płacy minimalnej. Ponieważ w przypadku jej zmiany pojawia się problem ze znalezieniem tzw. grupy kontrolnej, badacz porównywał sytuację w sąsiadujących ze sobą częściach dwóch amerykańskich stanów - Pennsylvanii i New Jersey. O ile w pierwszym płaca minimalna nie wzrosła, w drugim została podniesiona. Card skoncentrował się na pracownikach fast-foodów, gdzie zarobki są niskie, a poziom płacy minimalnej ma duże znaczenie. Okazało się, że wzrost płacy minimalnej nie ma wpływu na liczbę zatrudnionych.

Laureat przeprowadził potem inne, podobne eksperymenty, które potwierdziły wyniki. Rezultaty te otworzyły drogę do innych badań - nad popytem, zachowaniami pracowników na rynku pracy itd.

W innej serii badań Card zajął się wpływem imigrantów na rynek pracy, badając efekty fali imigracji z Kuby na Florydę z początku lat 80. Ponieważ większość imigrantów osiadła w Miami, badacz użył do porównania czterech innych miast. Okazało się, że w grupie mieszkańców o niskich dochodach nie zanotowano negatywnych efektów ekonomicznych z powodu napływu dodatkowej siły roboczej. Negatywne efekty zauważono jedynie w grupie wcześniejszej imigracji, stąd wniosek, że imigranci konkurują między sobą.

Wszystkie eksperymenty Davida Carda były podstawą do dalszych badań empirycznych, dzięki którym udało się opisać szereg procesów społecznych.

Joshua Angrist i Giudo Imbens wykazali z kolei, w jaki sposób za pomocą metody zmiennych instrumentalnych konstruować prawidłowe związki przyczynowo-skutkowe i wyciągać wnioski z eksperymentów naturalnych. Była to rewolucja w badaniach empirycznych - podkreśliła Szwedzka Akademia. Metoda Angrista i Imbensa pozwala bowiem wskazać, jakie dokładne wnioski można wyciągnąć z eksperymentów naturalnych, a jakich nie.

Opracowana przez nich metoda była potem szeroko stosowana przez innych badaczy. Wskazując co jest niezbędne, by ustanowić związki przyczynowo-skutkowe, metoda podniosła przejrzystość, a więc i wiarygodność badań empirycznych - zaznaczyła Akademia.