SZTUKA

Okna jak dzieła sztuki. Oto najpiękniejsze witraże na świecie

Misterne, wielokolorowe mozaiki w oknach to zachwycające ozdoby, od których trudno oderwać wzrok. Te najsłynniejsze powstały ku czci świętych, ale nie brakuje też witraży prezentujących piękno matury, sceny z ceny z mitologii, a nawet... podboje kosmosu. Jedno jest pewne - podróże szlakiem witraży pozostają w pamięci na długi czas. Gdzie zobaczyć najpiękniejsze okna na świecie? Oto cztery miejsca, które rozświetla różnobarwny blask witrażowych dzieł sztuki.

Katedra siedlecka dziś i sto lat temu

Zazwyczaj kojarzymy je ze sztuką sakralną, ale ich tematyka nie musi ograniczać się jedynie do motywów biblijnych i wizerunków świętych. Witraże, bo o nich mowa, to najpiękniejsze arcydzieła ze szkła, które "ożywają" pod wpływem gry światła. Kolorowe okna mogą przedstawiać sceny rodzajowe, motywy roślinne, zwierzęta, a nawet obiekty kosmiczne.Niektóre z nich to wiekowe arcydzieła, inne powstały stosunkowo niedawno, na specjalne zamówienie parafii, instytucji publicznych, a także prywatnych klientów. Trudno jednoznacznie określić, który z witraży zasługuje na miano najpiękniejszego na świecie. Wybrałam te, które urzekły mnie wyjątkowym pięknem i równie wyjątkową historią.

The Space Window (Washington National Cathedral)

W dolnej części słynnego Okna Kosmicznego widnieje cytat z biblijnej księgi Hioba: "Is not God in the heights of heaven?". Jednak to nie Bóg, ale dokonania człowieka były pretekstem do powstania tego dzieła. Okno, którego twórcą był Rodney Winfield, sprezentował waszyngtońskiej katedrze były administrator NASA, Thomas Paine. Szklana mozaika miała upamiętnić pracę naukowców i techników, którzy umożliwili lądowanie Apollo 11 na Księżycu w lipcu 1969 roku. Poświęcenie Okna Kosmicznego odbyło się 21 lipca 1974 roku w piątą rocznicę misji Apollo 11. W uroczystości wzięli udział członkowie załogi kosmicznej: Neil Armstrong, Buzz Aldrin i Michael Collins. Astronauci podarowali Katedrze kawałek księżycowej skały, która została zainstalowana w Oknie Kosmicznym w 1977 r., po zakończeniu budowy nawy katedry.

Rodney Winfield przedstawił NASA kilka projektów witraża. Ostatecznie zatwierdzono wersję, w której nie pojawiły się postacie ludzkie. Cytując artystę, pozbawione postaci okno pokazuje, że "człowiek we wszechświecie zostaje zepchnięty do tego, co domniemane i nieodkryte, podczas gdy Bóg zajmuje w nim najważniejszą pozycję”. Pół wieku po poświęceniu ostatecznego projektu okna, mozaika wciąż zdumiewa i daje poczucie ogromu wszechświata.

 Rozety Notre Dame (Paryż)

Pamiętny pożar katedry Notre Dame w Paryżu w 2019 r. nie strawił całego budynku. Wśród ocalonych, zabytkowych elementów świątyni znalazły się trzy słynne, szklane rozety – arcydzieła architektury gotyckiej, złożone z setek witraży osadzonych w oknie o charakterystycznym, skomplikowanym wzorze geometrycznym. Najmniejsza zdobi zachodnią ścianę.

Losy tych szklanych dzieł sztuki były bardzo burzliwe. Konstrukcje uległy wielokrotnemu zniszczeniu, m.in. na skutek wojen, pożarów, a także podczas Rewolucji Francuskiej. Rozety w obecnej formie zostały odtworzone w XIX wieku, nawiązując do średniowiecznego stylu. Duża część elementów pochodzi z XIII wieku.

Witraże w Sagrada Familia (Barcelona)

Sagrada Familia to bez wątpienia najsłynniejszy symbol hiszpańskiej architektury. Twórcą tej secesyjnej świątyni był słynny architekt, Antoni Gaudi. Co ciekawe, budowa gmachu rozpoczęła się w 1882 r. i wciąż trwa. Przewidywany termin ukończenia ikonicznej świątyni to 2026 r.

Katedra zachwyca nie tylko zewnętrzną fasadą, ale także zabytkowym, artystycznym wnętrzem, którego wspaniałą ozdobę stanowią słynne witraże. Mozaikowe okna zachwycają misternym wykonaniem i feerią barw. To dzięki nim wnętrze katedry spowija kolorowe światło, które dodaje temu wnętrzu mistycznej atmosfery.