Miejsca, gdzie czas się zatrzymał. Najbardziej klimatyczne skanseny na Mazowszu

Skanseny to rodzaj muzeów, które gromadzą i prezentują zabytkowe budynki, narzędzia i przedmioty codziennego użytku, charakterystyczne dla danego regionu lub okresu historycznego. Ich celem jest zachowanie dziedzictwa kulturowego i umożliwienie zwiedzającym zanurzenia się w atmosferę dawnych czasów. Skanseny na Mazowszu to prawdziwe perełki, gdzie czas wydaje się stać w miejscu, a każdy krok po terenie tych muzeów przybliża nas do życia naszych poprzednich pokoleń. Co ważne, te miejsca są otwarte dla zwiedzających przez cały rok, oferując szereg atrakcji i wydarzeń tematycznych, od warsztatów rzemieślniczych po historyczne inscenizacje.

Spis treści

1. Skansen Kultury Ludowej i Ziemiańskiej w Kuligowie nad Bugiem
2. Skansen Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim
3. Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu

Skansen Kultury Ludowej i Ziemiańskiej w Kuligowie nad Bugiem

Skansen w Kuligowie nad Bugiem to magiczne miejsce, które przenosi zwiedzających w klimat mazowieckiej wsi z przełomu XIX i XX wieku. Został założony przez Wojciecha Urmanowskiego, który rozpoczął swoją kolekcję od rodzinnych pamiątek. To one stały się fundamentem dla całego przedsięwzięcia. Dziś na terenie skansenu można podziwiać pełen przekrój zabudowy dawnej wsi – od dworku szlacheckiego, przez wiejską chatę, aż po przydrożną kuźnię i stodołę. Na szczególną uwagę zasługują rzeźby Marka Gołaszewskiego, które, wykonane przy użyciu piły spalinowej, dodają temu miejscu artystycznego charakteru.

Jednym z najbardziej widowiskowych wydarzeń w skansenie jest coroczna inscenizacja historyczna „Huzarzy w Kuligowie”, która przenosi uczestników w realia wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. To także miejsce, które przyciąga miłośników polskiego kina – na terenie skansenu kręcono takie filmy jak „Jasminum” Jana Jakuba Kolskiego czy ekranizację „Zemsty” w reżyserii Andrzeja Wajdy. Ponadto organizowane są tu warsztaty kulinarne, takie jak „Kuligowskie Specjały – Nadbużańskie dziedzictwo kulinarne”, gdzie uczestnicy mogą nauczyć się przyrządzania tradycyjnych potraw regionalnych.

Skansen Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim

Drugim skansenem, który warto odwiedzić na Mazowszu, jest Skansen Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim, położony w malowniczej dolinie Wisły. Powstał, aby upamiętnić dziedzictwo olendrów – osadników, którzy przybyli na tereny Mazowsza w XVII wieku z Fryzji, Flandrii i Niemiec. Ich życie, styl architektoniczny i tradycje zostały odtworzone w tym wyjątkowym muzeum.

Na terenie skansenu można zobaczyć m.in. budynki mieszkalne, stodoły i powidlarnię, które zostały odrestaurowane i wyposażone w oryginalne meble oraz narzędzia używane przez olendrów. Jednym z najważniejszych obiektów jest dawny kościół ewangelicko-augsburski, który po latach został odnowiony i udostępniony zwiedzającym. Odbywają się tu liczne wydarzenia kulturalne, m. in. Święto Jana, które corocznie gromadzi mieszkańców i turystów zainteresowanych historią osadnictwa nadwiślańskiego.

Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu

Ostatnim, ale nie mniej ważnym miejscem na naszej liście, jest Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu. Założone w 1971 roku, to największy skansen na Mazowszu, zajmujący powierzchnię aż 60,5 ha. Muzeum prezentuje ponad 80 zabytkowych budynków, w tym chłopskie zagrody, dworki szlacheckie, wiatraki oraz drewniany kościół z XVIII wieku. Ekspozycja na terenie skansenu wiernie odtwarza układ typowej polskiej wsi z przełomu XIX i XX wieku.

Na szczególną uwagę zasługują zagródki chłopskie oraz rekonstrukcje typowych dla mazowieckiej wsi budynków gospodarczych, takich jak obory, spichlerze i wozownie. Zwiedzający mogą zobaczyć, jak wyglądało codzienne życie na wsi – od prac w polu, przez warsztaty rzemieślnicze, aż po wnętrza domów, które zostały wiernie odtworzone. Muzeum organizuje liczne wydarzenia tematyczne, takie jak „Mazowieckie Żniwa” czy „Dożynki”, które przyciągają tłumy turystów i mieszkańców pobliskich wsi oraz miast.