Spis treści
- Cimitero delle Fontanelle. Historia cmentarza w kamieniołomie
- Adopcja dusz, Kościół i kupony Lotto. Skąd wzięły się skrzynki i trumny na Cmentarzu Fontanelle?
- Cmentarz Fontanelle w Neapolu - informacje praktyczne, mapa
Cimitero delle Fontanelle. Historia cmentarza w kamieniołomie
Jeśli nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Prawdopodobnie to właśnie od nich zaczęła się historia najbardziej mrocznego cmentarza w Neapolu. Gdy ubogich mieszkańców miasta nie było stać na pochówek, często porzucano ich w jaskiniach i grotach. A gdy w 1656 roku do bram miasta zapukała Czarna Śmierć i tysiące osób zachorowało na dżumę, nie było gdzie ich grzebać.
Anonimowe ciała porzucano masowo w obszernym kamieniołomie wykutym w skale wulkanicznej. Później trafiały tam również ofiary innych tragicznych wydarzeń i erupcji Wezuwiusza, a w 1836 r. kolejne tysiące Neapolitańczyków zmarłych w trakcie epidemii cholery.
Obecny wygląd cmentarza nie ma więc wiele wspólnego z tym, jak zaczynał - całe szczęście. Szczątkami zaopiekowano się dopiero w 1872 roku, kiedy to zarządzono oczyszczenie kości i godne ułożenie ich wzdłuż alejek. W jednej z wnęk wybudowano też kaplicę.
W krętych i wysokich alejkach, gdzie kurz stale miesza się z prochami, kości spoczywają do dziś - w absolutnej ciszy, wśród światłą odstających nieco od klimatu miejsca zniczy ledowych.
Adopcja dusz, Kościół i kupony Lotto. Skąd wzięły się skrzynki i trumny na Cmentarzu Fontanelle?
Część czaszek umieszczona jest w drewnianych skrzynkach, niewielkich kapliczkach, a nawet w trumnach. To pozostałość po zakazanej przez Kościół praktyce, która zakwitła wśród mieszkańców miasta. Jako że szczątki w Fontanelle były anonimowe, Neapolitańczycy rozpoczęli opiekę nad duszami zmarłych. Każdy mógł "adoptować" czaszkę, ocierać z kurzu i modlić się za duszę zmarłego.
Tu znów, poniekąd, wracamy do pieniędzy. Robiono to bowiem po to, by wybrana dusza zsyłała na swojego opiekuna dobrą fortunę. Np. w formie trafionej w totka. Albo szczęścia w ważnym momencie, udanego biznesu czy dobrego zdrowia. Przynoszące szczęście czaszki "właściciele" umieszczali w kapliczkach, fundowali im kryształowe trumny, albo zamykali pod kluczem - niektórzy z wdzięczności, inni po to, by po prostu nie pomylić się przy następnej wizycie i nie poprosić o opiekę bardziej "pechowej" czaszki; jeszcze inni, by z ich szczęścia nie korzystali inni. Opieka nad czaszkami była dziedziczona.
Gdy okazało się, że wierni zamiast na Kościół, łożą na czaszki i to do nich kierują swoje modlitwy, w 1969 roku oficjalnym dekretem zakazano pogańskich praktyk, a cmentarz zamknięto. Ponownie otwarty został dopiero w 2010 roku. Obecnie również jest tymczasowo zamknięty - otwarcie zaplanowano na grudzień tego roku.
Cmentarz Fontanelle w Neapolu - informacje praktyczne, mapa
Wstęp na teren cmentarza jest bezpłatny. Należy zachować ciszę i nie dotykać szczątków. Można robić zdjęcia.
Ponowne otwarcie cmentarza zaplanowano na grudzień 2023, jeżeli zatem planujecie wizytę w Neapolu na święta lub Sylwestra, jest szansa, że uda Wam się zwiedzić to wyjątkowe miejsce, wprawiające w niepokój nawet najtwardszych zawodników.
- Godziny otwarcia: 9 - 17:00,
- adres: Via Fontanelle 80.
Okolica jest dość "specyficzna" - radzimy udać się na cmentarz za dnia, gdy wciąż jest widno.