Życie w cieniu food waste. Co zrobić, aby temu przeciwdziałać?

Każdego roku Polacy marnują prawie 5 mln ton żywności, z czego za 60 proc. odpowiadają gospodarstwa domowe – informuje Federacja Polskich Banków Żywności. Czy w obliczu tego problemu konsumenci starają się ograniczyć jego skalę? Z najnowszego badania zrealizowanego na zlecenie Netto wynika, że tak. Według raportu „Zero Waste – badanie zachowań konsumenckich” zrealizowanego na zlecenie Netto[1] aż 69 proc. respondentów aktywnie dąży do minimalizowania wyrzucania jedzenia w swoich domach. Jak to zrobić? Skorzystaj z naszych praktycznych rad.

Planuj - nie wyrzucaj

Aż 43 proc. badanych deklaruje planowanie zakupów i tworzenie list zakupowych – bierz z nich przykład! Przed wyjściem do sklepu sporządź listę potrzebnych produktów. Dzięki temu unikniesz kupowania zbędnych rzeczy. Korzystaj z promocji w mądry, przemyślany sposób. Produkty z dłuższą datą ważności z pewnością mogą poleżeć w lodówce i spiżarni nieco dłużej, możesz więc kupić je na zapas. W przypadku produktów z krótszą datą przydatności zastanów się, jaką ilość będziesz w stanie wykorzystać w domu. Takie podejście pozwoli ci zminimalizować straty żywności.

Przechowuj prawidłowo i gotuj w duchu zero waste

Prawidłowe przechowywanie pozwala uniknąć przedwczesnego psucia się jedzenia i znacząco wpływa na świeżość i trwałość żywności, a co za tym idzie, ogranicza marnowanie. Według badania Netto 41 proc. Polaków stara się robić to zgodnie z zaleceniami producentów, a 39 proc. respondentów mrozi produkty, suszy je lub robi z nich przetwory. Co trzeci badany wykorzystuje resztki jedzenia do przygotowywania nowych dań. Stosując każdą z tych metod istotnie przyczyniasz się do zminimalizowania zjawiska marnowania żywności. Skorzystaj z praktycznych przepisów zero, dzięki którym stworzysz pyszne dania z tego, co pozostało w lodówce.

Jeżeli jesteś rodzicem i zastanawiasz się, jakie posiłki przygotowywać dla swoich pociech do szkolnej śniadaniówki, by były zjadane, a nie wyrzucane, zapoznaj się z e-bookiem Netto „Śniadaniówka, czyli drugie śniadanie z Netto”. Znajdziesz w nim kilkanaście ciekawych pomysłów na drugie śniadania, co dodatkowo ułatwi planowanie domowych zakupów spożywczych.

LINK do bezpłatnego ebooka: https://www.netto.pl/drugiesniadanie/

Zwracaj uwagę na etykiety

Czy wiesz, że produkty spożywcze oznaczone są dwoma rodzajami dat ważności? Pierwszy to „należy spożyć do” – oznacza konkretny dzień, po którym produkt może stanowić zagrożenie dla zdrowia. Takim oznaczeniem producenci określają przydatność np. nabiału. Z kolei komunikat „najlepiej spożyć przed” informuje nas, do kiedy produkt zachowuje pełnię swoich walorów smakowych i odżywczych. Co ważne, po przekroczeniu tej daty żywność nadal może nadawać się do spożycia. Informację „najlepiej spożyć przed” znajdziemy np. na konserwach, makaronach i produktach suchych. Niestety, wielu klientów nie nie rozróżnia terminów stojących przed datą ważności – odpowiedziało tak aż 39 proc. badanych). I choć 37 proc. respondentów zadeklarowało znajomość tych pojęć, to jedynie co drugi z tej grupy był w stanie wskazać poprawną definicję każdego z określeń.

Dlaczego to tak ważne? Jak wynika z badań Netto, większość respondentów sprawdza etykiety produktów pod kątem dat przydatności (podczas zakupów w sklepie robi to 58 proc. ankietowanych, a w domu – 69 proc.). Nierozróżnianie pojęć przekłada się na decyzję o wyrzuceniu produktów po upływie wyznaczonej daty, choć niektóre z nich wciąż można jeszcze wykorzystać. Istnieje wiele sposobów na proste i bardziej intuicyjne przestrzeganie terminów ważności. Wśród nich są m.in. aplikacje do monitorowania dat przydatności do spożycia. Warto również pogrupować w lodówce i szafkach żywność w ten sposób, aby łatwiej nam było znaleźć produkty o krótszej dacie ważności. To tzw. metoda FIFO, czyli First In-First Out. Ostatnio kupione produkty powinniśmy umieścić z tyłu lodówki, a te, które kupiliśmy wcześniej i stoją dłużej, przesunąć na przód. Możemy też przeznaczyć osobną półkę na otwarte opakowania.

Sprawdź i daj szansę

Termin przekroczony… i co teraz? Według raportu, 20 proc. osób od razu wyrzuca produkty, których data przydatności została przekroczona, 46 proc. weryfikuje sensorycznie produkty o dłuższych terminach przydatności, pozostałe zazwyczaj wyrzuca, a co trzeci z nas, zanim wyrzuci przeterminowany produkt, sprawdza go sensorycznie. Jeśli produkt dobrze pachnie, wygląda i smakuje, spożywa go.

Warto pamiętać, że z niektórych produktów możemy korzystać nawet po upływie terminu ważności „najlepiej spożyć przed”, jeśli tylko nie zauważymy odstępstw od normy. Produkty, co do których mamy obawy, często możemy zużyć w inny sposób, np. mieloną kawę wykorzystać jako peeling, a nieugotowany makaron przeznaczyć jako kreatywny artykuł plastyczny dla dzieci.

Ratuj żywność już podczas zakupów

W Netto można kupić produkty z kończącą się datą. Znajdują się one w kilku miejscach w sklepie – w chłodniach, na półkach z asortymentem suchym i w strefie warzyw i owoców z Zieleniaka. Miejsca te łatwo znaleźć, są specjalnie oznaczone plakatami z hasłem akcji: Nie marnuję i zyskuję. Dodatkowo na produktach włączonych do akcji znajduje się żółta naklejka z nową, niższą, jeszcze atrakcyjniejszą ceną. Wszystko po to, by zachęcić klientów do zakupu tych produktów – dzięki temu wspólnie ratujemy żywność przed zmarnowaniem.

Dziel się jedzeniem

Dzielenie się jedzeniem to wciąż mało popularny zwyczaj – jedynie 12 proc. respondentów deklaruje stosowanie tej metody na ograniczanie marnowania żywności. Warto poszukać w swojej okolicy fundacji lub korzystać z wspierających lokalne społeczności bezpłatnych jadłodzielni. Możesz też podzielić się niezjedzonymi produktami ze swoimi bliskimi.

Więcej informacji i wskazówek na temat niemarnowania żywności znajdziesz na www.przedczydo.pl

[1] Badanie zrealizowane przez Research Collective na zlecenie Netto w sierpniu 2023 r.