"Sąd Ostateczny" to jedno z najcenniejszych dzieł w polskich zbiorach. Tryptyk powstał ponad 550 lat temu, w okresie świetności malarstwa niderlandzkiego. Do dziś zachwyca bogatą symboliką, niezwykłym warsztatem oraz intensywnymi barwami. Choć obraz przeszedł burzliwe dzieje, zachował się w bardzo dobrym stanie.
Od lutego 2025 roku tryptyk zostanie poddany szczegółowym badaniom i pracom konserwatorskim. Do końca stycznia można go jeszcze oglądać w Oddziale Sztuki Dawnej Muzeum Narodowego w Gdańsku.
Konserwacja i edukacja
W lutym 2025 roku obraz zostanie przeniesiony do specjalnie przygotowanego pomieszczenia, gdzie rozpoczną się szczegółowe badania, m.in. przy użyciu mikroskopu skaningowego. Dzięki temu eksperci dokładnie zlokalizują ewentualne uszkodzenia, takie jak odspojenia farby czy rozwarstwienia warstw malarskich.
Równolegle prowadzone będą międzynarodowe warsztaty i szkolenia, skierowane do konserwatorów i naukowców. Kluczowym elementem prac będzie także kompleksowa digitalizacja obrazu, z wykorzystaniem najnowszych technologii fotograficznych.
Podczas konserwacji Muzeum Narodowe zaplanowało liczne działania edukacyjne i warsztaty. Wśród nich znajdą się szkolenia dotyczące ochrony dóbr kultury i zarządzania ryzykiem dla dzieł sztuki. Współpraca międzynarodowa pozwoli wymienić doświadczenia między ekspertami, a także wprowadzić najnowsze standardy konserwatorskie.
Odświeżony Memling zamieszka w nowoczesnej przestrzeni
Po zakończeniu prac przestrzeń ekspozycyjna tryptyku zostanie dostosowana do nowoczesnych wymagań bezpieczeństwa i edukacji muzealnej. Wszystko po to, by zapewnić dziełu odpowiednie warunki oraz umożliwić widzom czerpanie pełni wrażeń artystycznych.
Prace nad "Sądem Ostatecznym" mają na celu zachowanie jego doskonałości dla przyszłych pokoleń. Dzięki badaniom i konserwacji obraz odzyska pełny blask, a jego wartość artystyczna i historyczna zostanie utrwalona na kolejne lata. Muzeum Narodowe w Gdańsku będzie na bieżąco informować o postępach prac. Dzieło powróci na nową, zmodernizowaną ekspozycję pod koniec 2026 roku.