Tatry góry

i

Autor: JAKUB ORZECHOWSKI/SE

Najmroźniejsze zimy w Polsce. Wtedy temperatury były najniższe!

2025-02-18 10:55

W Tatrach padł właśnie rekord najniższej zanotowanej temperatury w Polsce. Dotychczasowy skrajny wynik "na minusie" utrzymywał się na kartach historii od ponad 80 lat. Sprawdzamy, kiedy w przeszłości nasz kraj spotykał się z bardzo mroźnymi zimami i które miejsca były szczególnie zimne.

17 lutego padła rekordowo niska temperatura -41,13 °C. Siarczysty mróz w Tatrach pobił wynik odnotowany 85 lat temu w Siedlcach. Przy okazji historycznie niskiej temperatury na terytorium naszego kraju Polacy powrócili wspomnieniami do mroźnych zim z przeszłości, m.in. do słynnej zimy stulecia z końca lat 70.

Rekordy zimna w Polsce

Naukowcy z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Tatrzańskiego Parku Narodowego odnotowali właśnie najniższą temperaturę w historii pomiarów w Polsce. W Litworowym Kotle, w Tatrach Zachodnich, padł wynik o 0,1 stopnia niższy od dotychczasowego rekordu.

Po raz ostatni tak nisko słupki na termometrach zauważono 85 lat temu. Podczas pierwszej zimy w okresie II wojny światowej temperatury spadły poniżej 40 stopni na minusie. W Siedlcach na pograniczu Mazowsza z Podlasiem odnotowano -41 stopni.

Poprzednie rekordy padły w lutym 1929 roku. W kilku miejscowościach na południu Polski odnotowany mróz wahał się od 40 do 40,6 stopni poniżej zera.

  • –41,1 °C - Litworowy Kocioł, 17 lutego 2025
  • –41,0 °C - Siedlce, 11 stycznia 1940
  • –40,6 °C - Żywiec, 10 lutego 1929
Zima powróciła do Krakowa

Najzimniejsza miejsca w Polsce

W Litworowym Kotle badacze prowadzili pomiary niskich temperatur już także w przeszłości. W 2022 roku wynik –5,7 °C ustanowił polski rekord zimna w lipcu.

Według badań z Uniwersytetu Wrocławskiego, potencjalne rekordy będzie można odnotować w punkcie Jagnięcy Potok, na obszarze Hali Izerskiej. Punkt pomiarowy działa od lat 90., ale według prowadzonych odczytów bardzo prawdopodobne jest to, że w poprzednich latach temperatura spadała tam poniżej 40 stopni na minusie.

Polskim "biegunem zimna" określane są natomiast Suwałki. W mieście odnotowano najniższą temperaturę miesięczną w Polsce. W styczniu 1987 roku termometry wskazywały tam średnio –15,5 °C. W przypadku temperatury rocznej - rekordowo zimny był Kasprowy Wierch. Rok 1956 przyniósł średnio –2,2 °C.

Zobacz też: Niż syberyjski przyniesie upragniony śnieg i siarczysty mróz. To jednak ostatnie podrygi zimy w Polsce

Zima stulecia

W pamięci mieszkańców Polski jest wyjątkowo ciężka zima z przełomu lat 1978 i 1979. Choć temperatura nie była rekordowo niska, silne opady śniegu sparaliżowały cały kraj. Napływ mroźnego powietrza 29 grudnia rozpoczął prawdziwy chaos.

Pokrywa śnieżna przekraczała miejscami 75 cm. 1 stycznia pierwsze województwo ogłosiło stan klęski żywiołowej. Przestała funkcjonować kolej i komunikacja miejska. Rozwijający się na przestrzeni tygodni zimowy paraliż zdaniem wielu ludzi obnażył słabość ówczesnych władz w panowaniu nad kryzysami.

15 lutego 1979 roku doszło zresztą do wybuchu w Rotundzie PKO w Warszawie. Okazało się, że powodem tragedii była wadliwa instalacja gazowa, której uszkodzenie wynikało z niskich temperatur i braku kontroli nad zamarzniętym gruntem.

Bardzo mroźne i śnieżne były również zimy w latach 1928/29, 1955/56 i 1962/63.

Quiz. Zima w PRL-u. Młodzież nie ma szans! Znasz odpowiedź na pierwsze pytanie?
Pytanie 1 z 20
Na to pytanie odpowiedź powinien znać każdy. Kiedy rozpoczęła się zima stulecia?