Co naprawdę mówią daty ważności na produktach?

Marnowanie żywności to jeden z największych problemów współczesnych czasów. Rocznie na świecie wyrzuca się 1,3 Gt jedzenia, co przyczynia się do emisji 3,3 Gt ekwiwalentu CO2. W Polsce każdego roku do kosza trafia 4,8 mln ton żywności, z czego aż 60 proc. pokarmów marnuje się w gospodarstwach domowych. Z raportu "Zero Waste – badanie zachowań konsumenckich”  zrealizowanego na zlecenie Netto[1] wynika, że przyczyną marnotrawstwa w dużej mierze jest nasza niewiedza na temat dat umieszczonych na opakowaniach produktów spożywczych.

Dlaczego marnujemy tyle żywności?

Patrząc na niechlubne statystyki dotyczące marnowania żywności, nasuwa się pytanie – co sprawia, że wyrzucamy aż tyle jedzenia? Dużą rolę odgrywa tu pośpiech i brak zastanowienia, czy to, co kupujemy, naprawdę jest nam potrzebne. Często kupujemy za dużo, żeby uniknąć konieczności biegania do sklepu każdego dnia. W rezultacie nasza lodówka jest załadowana produktami, których nie jesteśmy w stanie wykorzystać w określonych terminach.

Kolejnym problemem jest niezrozumienie informacji umieszczonych na opakowaniach. Dla 39 proc. respondentów biorących udział w badaniu Netto sformułowania „najlepiej spożyć przed” i „należy spożyć do” oznaczają to samo i są stosowane przez producentów zamiennie. To duży błąd. W rezultacie do kosza trafiają artykuły spożywcze, które śmiało można jeszcze wykorzystać.

„Najlepiej spożyć przed” i „należy spożyć do” – brzmi podobnie, znaczy co innego…

Na etykietach żywności możemy spotkać dwa rodzaje informacji: „najlepiej spożyć przed” i „należy spożyć do”. Pierwsza pojawia się zazwyczaj na artykułach nie wymagających chłodzenia, jak np. produkty sypkie czy konserwy. Sformułowanie „najlepiej spożyć przed” oznacza, że do dnia określonego na etykiecie produkt zachowuje wszystkie swoje walory, jednak nic się nie stanie, jeżeli zjemy go po upływie tego terminu, o ile właściwie przechowywaliśmy produkt.

W przypadku produktów z informacją „należy spożyć do” nie mamy już tej swobody. Data jasno określa termin przydatności produktu do spożycia. Zjedzenie go po upływie tego czasu może być dla nas niebezpieczne. Komunikat „należy spożyć do” znajdziemy na produktach o krótkiej trwałości: mięsie, rybach, serach, świeżym mleku oraz nabiale.

Znajomość oznaczeń na opakowaniach – dlaczego to tak ważne?

Myląc pojęcia „najlepiej spożyć przed” i „należy spożyć do” istotnie przyczyniamy się do marnowania żywności, bo często nieświadomie wyrzucamy artykuły, które wciąż nadają się do spożycia. Wiedza na temat różnic między tymi pojęciami jest kluczowa, by zmniejszyć ilość marnowanego jedzenia.

Niektórym wydaje się, że produkt z bliskim terminem ważności nie jest już tak świeży i smaczny i na wszelki wypadek lepiej zrezygnować ze zjedzenia go. Przypominamy – zanim wyrzucisz, sprawdź zapach, konsystencję i smak.

Te produkty są ważne bezterminowo

Mało kto zdaje sobie sprawę, że wiele produktów zachowuje świeżość nawet po upływie kilku lat od daty produkcji. Zaliczamy do nich m.in. cukier, miód, biały ryż czy ocet. W ich przypadku widniejąca na opakowaniu informacja „najlepiej spożyć przed” jest bardzo umowna i w kwestii przydatności do spożycia warto polegać na swoich zmysłach. Co prawda, wraz z biegiem czasu może zmienić się kolor i konsystencja takiej żywności. Zmianom może też ulec ich wartość odżywcza. Nie jest to jednak oczywiste, dlatego nigdy nie wyrzucaj produktów z etykietą „najlepiej spożyć przed”, zanim nie zweryfikujesz ich jakości. Jeżeli wciąż są smaczne i świeże, wykorzystuj je śmiało w codziennych posiłkach – w ten sposób zatroszczysz się o planetę i własny budżet.

Więcej informacji i wskazówek na temat niemarnowania żywności znajdziesz na www.przedczydo.pl

[1] Badanie zrealizowane przez Research Collective na zlecenie Netto w sierpniu 2023 r.