Jedną z głównych przyczyn wypadków jest nadmierna prędkość. Fotoradary czy odcinkowe pomiary prędkości poprawiają bezpieczeństwo, ponieważ wymuszają na kierowcach spokojniejszą jazdę. System sprawdził się np. we Włoszech, gdzie liczba wypadków spadła o 19 proc., liczba rannych o 27 proc., a liczba zgonów zmniejszyła się aż o połowę. Włochy są europejskim liderem pod względem liczby urządzeń pomiarowych - na początku 2025 roku było ich ponad 7 tys. Na drugim miejscu znalazła się Wielka Brytania (blisko 5 tys.), na trzecim Niemcy (ok. 4,5 tys.). W Polsce takich urządzeń działa ok. 650, ale liczba ta szybko rośnie - w najbliższych miesiącach przybędzie 70 fotoradarów oraz 43 odcinkowe pomiary prędkości.
Jak działa fotoradar?
Fotoradar to urządzenie, które mierzy prędkość nadjeżdżającego (lub oddalającego się) pojazdu za pomocą fal radiowych lub laserowych. Gdy system wykryje, że samochód porusza się szybciej, niż pozwala na to ograniczenie w danym miejscu, automatycznie wykonuje zdjęcie tablic rejestracyjnych. W wielu przypadkach do fotografii dołączane są dane takie jak: prędkość pojazdu, dozwolony limit, data, godzina oraz dokładna lokalizacja zdarzenia.
Z jakiej odległości fotoradar robi zdjęcie?
Z jakiej odległości łapie nowy fotoradar? - to jedno z najczęściej zadawanych pytań przez kierowców. Odpowiedź brzmi: zwykle w zakresie od 30 do 70 metrów, choć dokładny dystans zależy od rodzaju urządzenia oraz ustawień operatora systemu. Starsze modele mają krótszy zasięg, natomiast nowoczesne fotoradary mogą rejestrować pojazdy z większej odległości, nawet do 100-200 metrów w sprzyjających warunkach.
W momencie wykrycia przekroczenia dozwolonej prędkości, fotoradar wykonuje zdjęcie, na którym widoczne są:
- tablica rejestracyjna
- marka pojazdu
- w wielu urządzeniach także twarz kierowcy i pasażera
- niektóre urządzenia wykonują zdjęcia także od tyłu.
Oprócz samego obrazu, fotoradar zapisuje również kluczowe dane, takie jak:
- dokładna godzina i data wykroczenia,
- prędkość, z jaką poruszał się pojazd,
- lokalizacja, w tym obowiązujące ograniczenie prędkości w miejscu pomiaru.
Tolerancja fotoradarów w Polsce
Tolerancja fotoradarów w Polsce wynosi 10 km/h. Oznacza to, że fotoradar nie zarejestruje przekroczenia prędkości o mniej niż 10 km/h.
Tylko połowa kierowców dostaje mandat
W 2024 roku fotoradary zarejestrowały aż 1 milion 169 tys. przypadków przekroczenia przepisów drogowych. Mimo tak dużej liczby naruszeń, mandaty wystawiono jedynie w 568 tys. przypadków. Oznacza to, że skuteczność działania Inspekcji Transportu Drogowego w tym zakresie wyniosła niespełna 49 procent. Ponad połowie kierowców udało się więc uniknąć kary.
Taryfikator mandatów 2025
Obecnie za przekroczenie prędkości kierowcy podlegają karze:
- Do 10 km/h: mandat 50 zł - 1 punkt karny
- Od 11 do 15 km/h: 100 zł - 2 punkty karne
- Od 16 do 20 km/h: 200 zł - 3 punkty karne
- Od 21 do 25 km/h: 300 zł - 5 punktów karnych
- Od 26 do 30 km/h: 400 zł - 7 punktów karnych
- Od 31 do 40 km/h: 800 zł - 9 punktów karnych
- Od 41 do 50 km/h: 1000 zł - 11 punktów karnych
- Od 51 do 60 km/h: 1500 zł - 13 punktów karnych
- Od 61 do 70 km/h: 2000 zł - 14 punktów karnych
- Od 71 km/h i więcej: 2500 zł - 15 punktów karnych
Jak działa odcinkowy pomiar prędkości?
Urządzenia do odcinkowego pomiaru prędkości powstają na niebezpiecznych trasach, gdzie kierowcy nie przestrzegali limitu prędkości i gdzie dochodziło do wypadków. Jak działa OPP? System wylicza średnią prędkość pojazdu, bazując na pomiarze czasu przejazdu pomiędzy początkiem i końcem monitorowanej trasy. O odcinkowym pomiarze informują znaki drogowe, a cechą charakterystyczną tego systemu są dwie bramki, pod którymi przejeżdżają pojazdy i zamontowane na nich kamery, które robią zdjęcia, podobnie jak fotoradary. Jeśli kierowca przekroczył prędkość, musi liczyć się z tym, że otrzyma mandat. Wezwanie do jego zapłaty może przyjść w ciągu pół roku od ujawnienia wykroczenia przez pracownika CANARD-u.
"Kluczową zaletą OPP jest możliwość nakłonienia kierowców do ograniczenia prędkości na całej długości monitorowanego odcinka, co istotnie wpływa na poprawę poziomu bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu" - czytamy na stronie Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym (CANARD, jednostka GITD), które odpowiada za fotoradary oraz OPP.
Jak rozpoznać nieoznakowany radiowóz? Kilka charakterystycznych szczegółów
Policyjne kontrole i kolizje - statystyki 2024, galeria:
