polskie drogi

MOP-y w Polsce. Co to takiego, ile ich jest? Wyjaśniamy

2024-08-30 21:30

Sieć dróg szybkiego ruchu (autostrad i ekspresówek) w Polsce to już ponad 5100 km. Trudno wyobrazić sobie podróżowanie tymi trasami bez istniejących MOP-ów, czyli Miejsc Obsługi Podróżnych. Można na nich zaparkować, odpocząć, a na niektórych zatankować paliwo, zjeść, a nawet przenocować w hotelu. Ile jest MOP-ów w Polsce? Co decyduje o ich lokalizacji? Jak będą się zmieniać? Wyjaśniamy.

Spis treści

  1. GDDKiA: będą nowe MOP-y
  2. MOP-y w Polsce. Zasady wyznaczania lokalizacji
  3. Obiekty Obsługi Uczestników Ruchu (OOUR)
  4. Stacje ładowania samochodów elektrycznych na MOP-ach
  • W ramach sieci dróg szybkiego ruchu (A i S) w Polsce istnieje 410 MOP-ów oraz Obiektów Obsługi Uczestników Ruchu (tzw. OOUR, w tym parkingów prywatnych);
  • GDDKiA zarządza 170 MOP-ami o funkcji podstawowej, a 119 MOP-ów o funkcji komercyjnej zarządzane jest przez dzierżawców wyłonionych w konkurencyjnych przetargach;
  • Istnieje 81 parkingów i Obiektów Obsługi Uczestników Ruchu (tzw. OOUR), czyli podłączonych do dróg ekspresowych prywatnych obiektów, ze stacjami paliw i gastronomią;
  • Na koncesyjnych odcinkach autostrad jest 40 MOP-ów, którymi zarządzają koncesjonariusze.

GDDKiA: będą nowe MOP-y

GDDKiA zarządza MOP-ami o funkcji podstawowej z parkingami i toaletami. Z kolei MOP-y komercyjne są budowane i prowadzone przez podmioty zewnętrzne (np. koncerny paliwowe), które wyłaniane są w przetargach. Zysk z dzierżawy MOP-ów komercyjnych zasila Krajowy Fundusz Drogowy (źródło finansowania m.in. nowych inwestycji drogowych).

GDDKiA ma w planach kolejne 136 MOP-ów (podstawowych i komercyjnych). To lokalizacje, które mają już decyzje środowiskowe i są na etapie realizacji bądź przetargu na realizację.

MOP-y w Polsce. Zasady wyznaczania lokalizacji

Jak wyjaśnia GDDKiA, na etapie planowania drogi projektanci, dokonując analizy przyszłego przebiegu trasy, proponują rozmieszczenie MOP-ów z podziałem na ich funkcje. Lokalizacja MOP-ów uwzględnia wymogi wynikające z przepisów prawa, ale też uwarunkowania terenowe, prognozę ruchu, rozmieszczenie innych MOP-ów czy też odległość od aglomeracji miejskich lub granic państwa.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych, odległość pomiędzy sąsiednimi MOP-ami na drodze szybkiego ruchu (A/S) powinna być nie większa niż 40 km, a pomiędzy MOP-ami umożliwiającymi m.in. zaopatrzenie w paliwa nie większa niż 60 km.

Obiekty Obsługi Uczestników Ruchu (OOUR)

W przypadku dróg ekspresowych projektowanych po tzw. starym śladzie, czyli w korytarzu istniejącej drogi krajowej, do wspomnianych wyżej uwarunkowań lokalizacji MOP-ów dochodzi kwestia Obiektów Obsługi Użytkowników Ruchu (OOUR), jakie istnieją przy drodze. Zgodnie z przyjętymi standardami, istniejące już stacje paliw mogą być skomunikowane z drogami ekspresowymi i autostradami, ale tylko po spełnieniu konkretnych wymogów dotyczących jakości usług i bezpieczeństwa ich użytkowników, wyjaśnia GDDKiA.

Właściciele istniejących stacji paliw, chcący ubiegać się o podłączenie do drogi ekspresowej, muszą się liczyć z warunkami ilościowymi i jakościowymi, jakie zostaną im postawione przez GDDKiA. Oprócz tych warunków istotnym elementem jest zapewnienie, że obiekt obsługiwać będzie jedynie użytkowników drogi ekspresowej. Oznacza to, że będzie dostępny wyłącznie od strony tej drogi, bez możliwości wjazdu z dróg niższych kategorii (ze względów bezpieczeństwa stacja paliw nie może być quasi-węzłem drogowym). Takie podejście jest korzystne nie tylko dla użytkowników dróg, ale również właścicieli tych obiektów. Z perspektywy GDDKiA to również korzyść – redukucja kosztów poprzez wykorzystanie istniejącej infrastruktury.

Stacje ładowania samochodów elektrycznych na MOP-ach

Z uwagi na nasycenie rynku MOP-ami oraz niewielką konkurencję, GDDKiA odnotowuje spadek zainteresowania dzierżawą MOP-ów. Aby uatrakcyjnić MOP-y, które nie cieszą się zainteresowaniem wśród oferentów, dokonuje się szeregu modyfikacji w dokumentacji przetargowej czy rezygnuje z zasady konkurencyjności ABCABC (gdzie kolejne na trasie MOP-y należą do różnych dzierżawców oznaczonych literami A, B, C).

Dodatkowo w celu uatrakcyjnienia postępowań przetargowych, GDDKiA wprowadziła zmiany w zakresie budowy stacji paliw konwencjonalnych i paliw alternatywnych na danym MOP-ie. Dzierżawca może, ale nie musi budować stacji ładowania pojazdów elektrycznych zgodnie z AFIR. Na podjęcie takiej decyzji ma sześć miesięcy od podpisania umowy. W przypadku gdy dzierżawca nie jest zainteresowany budową stacji ładowania pojazdów elektrycznych zgodnie z AFIR, ma możliwość budowy stacji ładowania ograniczonej do dwóch punktów dla pojazdów osobowych i jednego dla ciężarowych. GDDKiA wówczas ogłasza osobny przetarg na budowę stacji ładowania dla pojazdów elektrycznych zgodną z AFIR (20 pkt ładowania dla pojazdów osobowych i 10 dla ciężarowych). Obecnie na 102 MOP-ach i parkingach znajduje się 113 stacji ładowania.

Listen on Spreaker.